Umowa poufności z inwestorem, jako zabezpieczenie start-up’u

NON-DISCLOSURE AGREEMENT (UMOWA POUFNOŚCI) JAKO JEDEN ZE SPOSOBÓW ZABEZPIECZENIA POMYSŁU START-UP’U

Przedsiębiorstwa lub tymczasowe organizacje stworzone w celu poszukiwania modelu biznesowego, który gwarantowałby im rozwój, czyli popularne start-up’y obarczone są wyższym niż w przypadku „standardowych” przedsięwzięć ryzykiem. Jedną z głównych przyczyn porażek start-up’ów jest kradzież własności intelektualnej. Co zrobić w praktyce, by możliwie najlepiej zabezpieczyć się przed wykorzystaniem naszego pomysłu?

Na pierwszym etapie rozmów podstawą do dalszego działania we współpracy pomiędzy inwestorem a start’upem powinna być co najmniej umowa o poufności (NDA)

Zabezpieczenie przed kradzieżą własności intelektualnej

Istnieje szereg różnych możliwości zabezpieczenia własności intelektualnej. Po pierwsze należy wskazać, że w odniesieniu do wszelkich stworzonych przez nas utworów bez jakiejkolwiek rejestracji lub zgłoszenia przysługuje nam ochrona na podstawie prawa autorskiego. Po drugie, w przypadku gdy mamy do czynienia z przełomowymi urządzeniami lub metodami wytwarzania jakichś produktów, zawsze możemy starać się o uzyskanie prawa z patentu. Największy problem sprawia jednak ochrona samego pomysłu, który jest tak istotny przy powstawaniu start-up’ów.

Umowa poufności z inwestorem

W praktyce, aby chronić swój pomysł w początkowej fazie rozwoju start-up’ów lub też nawet przed rozpoczęciem działalności – pomiędzy współpracownikami, kontrahentami lub zleceniodawcami – często stosowana jest umowa o zachowaniu poufności. NDA, czyli Non-Disclosure Agreement to po prostu umowa o zachowaniu poufności, na podstawie której strony (lub jedna ze stron) zobowiązują się do zachowania w tajemnicy informacji o wspólnym przedsięwzięciu, projekcie, planach partnera w biznesie czy też po prostu rezultatach wspólnego działania. Umowa taka powinna zostać zawarta przed przedstawieniem drugiej stronie projektu biznesowego. Może mieć ona formę odrębnego dokumentu lub jedynie paragrafu w umowie zasadniczej.

Niezbędne elementy NDA

W umowie poufności powinny zostać oznaczone, jak również należy w niej doprecyzować informacje, które mają być zachowane w poufności. Każda informacja jest przekazywana drugiej stronie w jakimś konkretnym celu, dlatego warto w umowie wskazać ten cel i określić go jako jedyny, w jakim uzyskane informacje mogą być wykorzystane. Umieszczenie w umowie poufności zapisu dotyczącego kary umownej za naruszenie postanowień umowny sprawia, że do odpowiedzialności deliktowej dodajemy drugą podstawę – odpowiedzialność kontraktową. Kary umowne są też o tyle korzystniejsze od odszkodowań ustawowych dochodzonych na zasadach ogólnych, iż żądając jej zapłaty nie ma obowiązku udowadniać wysokości poniesionej przez przedsiębiorcę szkody – co jak wskazuje praktyka – może być znacząco utrudnione lub wręcz niemożliwe. Czas trwania obowiązku poufności powinien trwać tak długo, jak długo informacja jest poufna i ma wartość gospodarczą, jednak w interesie przedsiębiorcy jest, aby nie wprowadzać żadnych ograniczeń czasowych. Na zakończenie nie należy zapominać o konieczności określenia w umowie działań jakie podjąć ma osoba, której udostępniono pomysł, wobec informacji lub ich nośników po upływie okresu obowiązywania umowy lub klauzuli (np. obowiązek wydania nośników informacji lub ich zniszczenie).

Zastrzegając w umowie inwestycyjnej prawo pierwszeństwa należy zdecydowanie odróżnić prawo pierwszeństwa od prawa pierwokupu, które jest uprawnieniem słabszym od prawa pierwszeństwa

Z naszego doświadczenia wynika, często strona mająca otrzymać informacje poufne nie chce zgodzić się na zapisy dotyczące kar umownych, niemniej jako strona udostępniająca musimy w takiej sytuacji pamiętać, że niejednokrotnie zapisy bez kar umownych to zapisy trudne do wykorzystania na wypadek sporu ze stroną przeciwną, albowiem wówczas pozostaje wyłącznie roszczenie o naprawienie szkody na zasadach ogólnych.

Jeżeli po przeczytaniu tego wpisu uważasz, że może on pomóc innym osobom, mamy prośbę o jego udostępnienie, co na pewno będzie dla nas stanowiło zdecydowaną motywację do dalszego rozwoju tego miejsca…

Spodobał Ci się nasz artykuł? Przeczytaj podobne wpisy

Rafał Olejnik

Rafał Olejnik

Adwokat, Partner zarządzający kancelarią Dowlegal. Wieloletni praktyk. Doradca zarządów wielu spółek, w tym spółek notowanych na giełdzie papierów wartościowych. Pasjonat ochrony interesów członków zarządu (czasem jednak stający po drugiej stronie) oraz właścicieli działalności gospodarczych, który stoi na stanowisku, że priorytetem dla każdego przedsiębiorcy powinna być konieczność ochrony tak interesu spółki, którą zarządza, jak też, a może przede wszystkim, interesu osobistego.