Umowa poufności z inwestorem, jako zabezpieczenie start-up’u
NON-DISCLOSURE AGREEMENT (UMOWA POUFNOŚCI) JAKO JEDEN ZE SPOSOBÓW ZABEZPIECZENIA POMYSŁU START-UP’U
Przedsiębiorstwa lub tymczasowe organizacje stworzone w celu poszukiwania modelu biznesowego, który gwarantowałby im rozwój, czyli popularne start-up’y obarczone są wyższym niż w przypadku „standardowych” przedsięwzięć ryzykiem. Jedną z głównych przyczyn porażek start-up’ów jest kradzież własności intelektualnej. Co zrobić w praktyce, by możliwie najlepiej zabezpieczyć się przed wykorzystaniem naszego pomysłu?
Na pierwszym etapie rozmów podstawą do dalszego działania we współpracy pomiędzy inwestorem a start’upem powinna być co najmniej umowa o poufności (NDA)
Zabezpieczenie przed kradzieżą własności intelektualnej
Istnieje szereg różnych możliwości zabezpieczenia własności intelektualnej. Po pierwsze należy wskazać, że w odniesieniu do wszelkich stworzonych przez nas utworów bez jakiejkolwiek rejestracji lub zgłoszenia przysługuje nam ochrona na podstawie prawa autorskiego. Po drugie, w przypadku gdy mamy do czynienia z przełomowymi urządzeniami lub metodami wytwarzania jakichś produktów, zawsze możemy starać się o uzyskanie prawa z patentu. Największy problem sprawia jednak ochrona samego pomysłu, który jest tak istotny przy powstawaniu start-up’ów.
Umowa poufności z inwestorem
W praktyce, aby chronić swój pomysł w początkowej fazie rozwoju start-up’ów lub też nawet przed rozpoczęciem działalności – pomiędzy współpracownikami, kontrahentami lub zleceniodawcami – często stosowana jest umowa o zachowaniu poufności. NDA, czyli Non-Disclosure Agreement to po prostu umowa o zachowaniu poufności, na podstawie której strony (lub jedna ze stron) zobowiązują się do zachowania w tajemnicy informacji o wspólnym przedsięwzięciu, projekcie, planach partnera w biznesie czy też po prostu rezultatach wspólnego działania. Umowa taka powinna zostać zawarta przed przedstawieniem drugiej stronie projektu biznesowego. Może mieć ona formę odrębnego dokumentu lub jedynie paragrafu w umowie zasadniczej.
Niezbędne elementy NDA
W umowie poufności powinny zostać oznaczone, jak również należy w niej doprecyzować informacje, które mają być zachowane w poufności. Każda informacja jest przekazywana drugiej stronie w jakimś konkretnym celu, dlatego warto w umowie wskazać ten cel i określić go jako jedyny, w jakim uzyskane informacje mogą być wykorzystane. Umieszczenie w umowie poufności zapisu dotyczącego kary umownej za naruszenie postanowień umowny sprawia, że do odpowiedzialności deliktowej dodajemy drugą podstawę – odpowiedzialność kontraktową. Kary umowne są też o tyle korzystniejsze od odszkodowań ustawowych dochodzonych na zasadach ogólnych, iż żądając jej zapłaty nie ma obowiązku udowadniać wysokości poniesionej przez przedsiębiorcę szkody – co jak wskazuje praktyka – może być znacząco utrudnione lub wręcz niemożliwe. Czas trwania obowiązku poufności powinien trwać tak długo, jak długo informacja jest poufna i ma wartość gospodarczą, jednak w interesie przedsiębiorcy jest, aby nie wprowadzać żadnych ograniczeń czasowych. Na zakończenie nie należy zapominać o konieczności określenia w umowie działań jakie podjąć ma osoba, której udostępniono pomysł, wobec informacji lub ich nośników po upływie okresu obowiązywania umowy lub klauzuli (np. obowiązek wydania nośników informacji lub ich zniszczenie).
Zastrzegając w umowie inwestycyjnej prawo pierwszeństwa należy zdecydowanie odróżnić prawo pierwszeństwa od prawa pierwokupu, które jest uprawnieniem słabszym od prawa pierwszeństwa
Z naszego doświadczenia wynika, często strona mająca otrzymać informacje poufne nie chce zgodzić się na zapisy dotyczące kar umownych, niemniej jako strona udostępniająca musimy w takiej sytuacji pamiętać, że niejednokrotnie zapisy bez kar umownych to zapisy trudne do wykorzystania na wypadek sporu ze stroną przeciwną, albowiem wówczas pozostaje wyłącznie roszczenie o naprawienie szkody na zasadach ogólnych.
Jeżeli po przeczytaniu tego wpisu uważasz, że może on pomóc innym osobom, mamy prośbę o jego udostępnienie, co na pewno będzie dla nas stanowiło zdecydowaną motywację do dalszego rozwoju tego miejsca…
